Jadassohn [j’adas-zo:n] Salomon, *13 VIII 1831 Wrocław, †1 II 1902 Lipsk, niemiecki teoretyk, pedagog, kompozytor, dyrygent. Studiował we Wrocławiu u A.F. Hessego (fortepian), I.P. Lüstnera (skrzypce) i M. Brosiga (harmonia), później (1848) przez rok w konserwatorium w Lipsku. W latach 1849–51 studiował fortepian u Liszta w Weimarze, w 1852 w Lipsku uzupełniał swe studia u M. Hauptmanna (teoria, harmonia i instrumentacja). W tym czasie zaczął publikować swoje pierwsze kompozycje. W 1865 był kierownikiem chóru synagogalnego w Lipsku, w 1866 został dyrygentem towarzystwa chóralnego Psalterion, w latach 1867–69 prowadził koncerty towarzystwa muzycznego Euterpe. Od 1871 uczył harmonii, kontrapunktu, kompozycji, instrumentacji i fortepianu w konserwatorium w Lipsku. W 1887 otrzymał honorowy doktorat wydziału filozoficznego uniwersytetu w Lipsku, w 1893 tytuł królewskiego profesora oraz został członkiem korespondentem akademii królewskiej we Florencji. Doświadczenia pedagogiczne stały się podstawą jego licznych prac, które zaczął publikować od 1883; Jadassohn sporadycznie pisał pod pseudonimami H. Olivier i L. Lübenau. Jego spuścizna kompozytorska obejmuje ponad 140 opusów, w tym 4 symfonie, 2 koncerty fortepianowe, Koncert fletowy, utwory kameralne, fortepianowe i wokalne.
Prace Jadassohna mają charakter pedagogiczny, ukierunkowane są raczej na praktykę kompozytorską niż teoretyczną spekulację; były one bardzo rozpowszechnione w Niemczech i inne krajach. Podręcznik Musikalische Kompositionslehre obfituje w liczne odwołania do historii muzyki, autor przytacza jako wzorce przykłady z twórczości J.S. Bacha, Beethovena i kompozytorów romantyzmu. Naukę kompozycji traktuje Jadassohn normatywnie według zasad muzyki klasycznej, co wyraża się m.in. w eksponowaniu roli melodii, preferowaniu instrumentów smyczkowych; w Lehrbuch der Instrumentation Jadassohn zajmuje się głównie komponowaniem na poszczególne instrumenty (fortepian, organy, harfa i inne) oraz ich możliwościami technicznymi i wyrazowymi. Kompozycje Jadassohna mają znaczenie drugorzędne.
Literatura: J. Levi Zum 100. Geburtstag von S. Jadassohn, „Zentralverein-Zeitung Deutscher Staatsbürger Jüdischen Glaubens” X, Berlin 1931.
Musikalische Kompositionslehre, cz. 1 Die Lehre vom reinen Satz w 3 t.: t. 1 Lehrbuch der Harmonie, Lipsk 1883, 23. wyd. 1923, wyd. francuskie 1893, angielskie 1893, 8. wyd. 1908, włoskie 1898, 2. wyd. 1911, holenderskie 1898, t. 2 Lehrbuch des einfachen, doppelten, drei- und vierfachen Kontrapunkts, 1884, 7. wyd. 1926, wyd. francuskie 1896, włoskie 1898, 2. wyd. 1925, szwedzkie 1901, t. 3 Die Lehre vom Kanon und von der Fuge, 1884, 4. wyd. 1928, (także w jęz. angielskim), wyd. angielskie 1888, cz. 2 Die Lehre von der freien Komposition w 2 t.: t. 4 Die Formen in den Werken der Tonkunst, 1889, 6. wyd. 1923, wyd. francuskie 1900, włoskie 1906, 2. wyd. 1925, t. 5 Lehrbuch der Instrumentation, 1889, 3. wyd. 1924 (także w jęz. angielskim)
Die Kunst zu moduliren und zu präludiren. Ein praktischer Beitrag zur Harmonielehre in stufenweise geordnetem Lehrgange dargestellt, Lipsk 1890, 2. wyd. 1902
Aufgaben und Beispielen für die Harmonielehre, w jęz. niemieckim i angielskim, Lipsk 1891, 8. wyd. 1918, w jęz. francuskim i holenderskim, 1901
Aufgaben und Beispielen für die Studium im Kontrapunkt mit Bezugnahme auf des Verfasser Lehrbuch des Kontrapunkts, w jęz. niemieckim i angielskim, Lipsk 1892, 2. wyd. 1910
Allgemeine Musiklehre, Lipsk 1892
Elementar-Harmonie – lehre für den Schul- und Selbstunterricht, Lipsk 1895, wyd. angielskie 1895
Schlüssel zu den Aufgaben der Elementar-Harmonielehre, w jęz. niemieckim i angielskim, Lipsk 1895
Methodik des musiktheoretischen Unterrichts, Lipsk 1898
Das Wesen der Melodie in der Tonkunst, Lipsk 1899
Ratschläge und Hinweise für Instrumentationsstudium der Anfänger, Lipsk 1899
Das Tonbewusstsein. Die Lehre vom musikalischen Hören, Lipsk 1899, wyd. angielskie 1899, 2. wyd. 1905
Zur Einführung in J.S. Bachs Passions-Musik nach dem Evangelisten Matthaeus, Berlin 1899
Melodik und Harmonik bei R. Wagner, Berlin 1899
Der Generalbass. Eine Anleitung jur die Ausführung der Continuo-Stimme in den Werken der alten Meister, w jęz. niemieckim, francuskim i angielskim, Lipsk 1901
