Hendrik van Veldeke

Hendrik van Veldeke [~wˊeld^ek^e], Heinrich, Heynrijck, Henric van Veldeken, *między 1140 a 1150 Maastricht, †przed 1210, niemiecki poeta pochodzenia niderlandzkiego. Otrzymawszy staranne wykształcenie pełnił wysokie stanowiska w kręgach dworskich. Przez pewien czas działał na dworze Hermanna z Turyngii i prawdopodobnie uczestniczył w 1184 w festiwalach organizowanych przez Fryderyka Barbarossę na dworze w Moguncji. Oprócz epickiego poematu Eneit (ok. 1180), będącego właściwie tłumaczeniem Eneidy Wergiliusza na dialekt, jakiego używano w okolicach dolnego Renu (stąd Hendrik uważany jest obecnie za najstarszego poetę holenderskiego), zachowało się 61 utworów z jego twórczości lirycznej (autorstwo niektórych budzi wątpliwości). Utwory te stylistycznie należą do nurtu wczesnego minnesangu, wykazują też wpływy francusko-prowansalskie. Sądzi się, że niektóre wykonywano jako kontrafaktury ze starszymi melodiami takich trubadurów jak Richard de Semilli, Pierre de Molins, Gace Brulé i Bertrand de Ventadorn. Twórczość poetycka Hendrika wywarła znaczny wpływ na literaturę niemiecką, zwłaszcza poezję liryczną i epicką.

Literatura: J. Smits van Waesberghe De melodieën van Henrik v. Veldekes liederen, Amsterdam 1957; U. Aarburg Melodien zum frühen deutschen Minnesang, w: Der deutsche Minnesang Aufsätze zu seiner Erforschung, wyd. H. Fromm, Darmstadt 1961, 5. wyd. 1972; G. Schieb Henric van Veldeken, Stuttgart 1965.