Goldmark, Rubin

Goldmark Rubin, *15 VIII 1872 Nowy Jork, †6 III 1936 Nowy Jork, amerykański kompozytor i pianista węgierskiego pochodzenia; bratanek Károlya.

Studia muzyczne odbył w latach 1889–91 w konserwatorium wiedeńskim u J. N. oraz R. Fuchsów (kompozycja) i A. Doora (fortepian), zaś uzupełniał je w latach 1891–93 u A. Dvořáka (kompozycja) i R. Joseffy’ego w nowo otwartym National Conservatory w Nowym Jorku, gdzie równolegle prowadził działalność dydaktyczną (teoria, fortepian). W latach 1895–1901 był dyrektorem konserwatorium w Colorado Springs; w 1902 powrócił do Nowego Jorku, gdzie do 1924 udzielał prywatnych lekcji fortepianu i teorii muzyki; w tym czasie Goldmark dał ok. 500 recitali fortepianowych połączonych z wykładami o muzyce w różnych miastach USA i Kanady. W 1909 otrzymał nagrodę fundacji Paderewskiego za Kwartet fortepianowy. W 1924 został dyrektorem wydziału kompozycji w Juilliard School of Music w Nowym Jorku.

Spośród współczesnych sobie amerykańskich kompozytorów Goldmark należał do najpewniej władających warsztatem twórczym; powodzenie zyskał zwłaszcza dziełami orkiestrowymi (Requiem). Podjąwszy postawione niegdyś Dvořákowi zadanie stworzenia narodowej muzyki amerykańskiej, adaptował w swej twórczości – podobnie jak Dvořák i Delius – elementy negro spirituals i wczesnego jazzu w ramy późnoromantycznej estetyki i języka muzycznego (Negro Rhapsody); kierunek ten podjęli liczni uczniowie Goldmarka, do których należeli m.in. G. Gershwin, A. Copland i F. Jacobi.

Literatura: E. T. Rice Address Delivered in Memory of R. Goldmark, Nowy Jork 1936.