logotypes-ue_ENG

D’India, Sigismondo

Biogram i literatura

D’India Sigismondo, *ok. 1580 Palermo, †1629 Modena (?), włoski muzyk i kompozytor. Działał na wielu dworach książęcych, najdłużej (1611–23) u książąt di Savoia w Turynie, a następnie (1623–24) na dworze książąt d’Este w Modenie.

Utwory D’India popadły niemal całkowicie w zapomnienie. Obecnie jako kompozytor muzyki monodycznej bywa zaliczany do największych muzyków współczesnych C. Monteverdiemu, a jego twórczość madrygałowa zwraca coraz częściej na siebie uwagę. D’India zajmuje w swej epoce miejsce jednego z najznakomitszych „manierzystów”, o szczególnie wyrazistej, nasyconej emocjonalnie ekspresji (jego lamenty należą do szczytowych osiągnięć tego gatunku) i doskonałym poczuciu formy. Swe monodie i madrygały D’India pisał do tekstów wielkich poetów epoki, m.in. T. Tassa, G.B. Marina, G.B. Guariniego, O. Rinucciniego i G. Chiabrery.

Literatura: N. Fortune Italian Secular Monody from 1600 to 1635, „The Musical Quarterly” XXXIX, 1953; F. Mompellio S. D’India e il suo primo libro di „Musiche da cantar solo”, «Collectanea Historiae Musicae» I, 1953; N. Fortune S. D’India, an Introduction to His Life and Works, „Proceedings of the Royal Musical Association” LXXXI, 1954/55; F. Mompellio S. D’India musicista palermitane, Mediolan 1956; M. Bristiger O duetach S. D’India (1609–1615), «Pagine» [II], Poznań b.r. [1975].

Kompozycje i edycje

Kompozycje

świeckie:

Il primo libro de madrigali… na 5 głosów, wyd. Mediolan 1606, 3. wyd. 1610; ks. 2–5, na 5 głosów (ks. 3 z b.c.), wyd. Wenecja 1611, 1615, 1616, 1616; ks. 6 brak ? ; ks. 7 i 8, na 5 głosów (ks. 8 z b.c.), wyd. Rzym 1624

Delle villanelle alla napolitana (…) libro primo na 3 głosy, wyd. Neapol 1608; ks. 2, na 3–5 głosów, wyd. Wenecja 1612

Le musiche (…) da cantar solo nel clavicordo, chitarone, arpa doppia et altri istromenti simili na 1–2 głosy i b.c., wyd. Mediolan 1609; [ks. 2],  na 2 głosy, wyd. Wenecja 1615; ks. 3, na 1–2 głosy, wyd. Mediolan 1618

Le musiche (…) da cantarsi nel chitarrone, clavicembalo, arpa doppia et altri stromenti da corpo, con alcune arie, con l’alfabetto per la chitarra alla spagnola, ks. 4, na 1–2 głosy, wyd. Wenecja 1621; ks. 5, na 1 głos, wyd. Wenecja 1623

Le musiche e balii… na 4 głosy i b.c., wyd. Wenecja 1621

religijne:

Novi concentus ecclesiastici… na 2–3 głosy i b.c., wyd. Wenecja 1610

Liber secundus sacrorum concentuum… na 3–6 głosów i b.c., wyd. Wenecja 1610

Liber primus motectorum… na 4 głosy i b.c., wyd. Wenecja 1627

sceniczne:

La Zalizura, opera pastoralna, libretto L. d’Agliè (fragmenty w rkp.)

Edycje

Madrigali a cinque voci, libro I, wyd. F. Mompellio, Mediolan 1942

Il primo libro di Musiche da cantar solo…, wyd. F. Mompellio, Cremona 1970

Ottavo libro di madrigali, a cinque voci…, wyd. G. Watkins, «Musiche Rinascimentali Siciliane», t. 10, Florencja 1979 (z obszernym wstępem Toward an Opus Ultimum)

ponadto poszczególne utwory w: F. Noske Das ausserdeutsche Sololied 1500–1900, «Das Musikwerk» XVI, Kolonia 1958, także w: Arie scelte a 1 e 2 voci, «I Classici Italiani della Musica», t. 6, Turyn 1959