Corbin de Mangoux [korbʹę de mangʹu] Solange, *5 IV 1903 Vorly (Cher), †11 IX 1973 Bourges, francuska muzykolog. Studiowała w Schola Cantorum w Paryżu (fortepian u B. Selvy i M. Dron, harmonia u A. Laporte’a) oraz w paryskiej École Pratique des Hautes Études, którą ukończyła w 1944, przedstawiając dysertację o religijnej muzyce portugalskiej w średniowieczu; praca ta, napisana pod kierunkiem L. Halphena, była wynikiem gruntownych badań w archiwach klasztornych hiszpańskich i portugalskich, uzupełnionych studiami na uniwersytecie w Coimbrze (u P. Davida). W 1957 Corbin de Mangoux uzyskała doktorat na Sorbonie. Działalność naukową, udokumentowaną licznymi publikacjami i przejawiającą się w uczestnictwie w wielu międzynarodowych konferencjach (m.in. 1961 Nowy Jork, 1962 Wégimont, 1963 Jerozolima, 1964 Salzburg) łączyła Corbin de Mangoux z aktywnością pedagogiczną; w latach 1950–73 wykładała w École Pratique des Hautes Études na Sorbonie, w latach 1961–70 była profesorem muzykologii w uniwersytecie Faculté des Lettres et Sciences Humaines w Poitiers, prowadziła zajęcia w Faculté Libre Internationale Pluridisciplinaire w Paryżu, a ponadto miała wykłady gościnne w Stanach Zjednoczonych (1970, 1973), Anglii (1970) i Polsce (1971). Do jej uczniów na uniwersytecie w Poitiers należał m.in. T. Maciejewski.
Spośród prac Corbin de Mangoux, poświęconych niemal wyłącznie zagadnieniom historii religijnej i świeckiej monodii średniowiecznej oraz paleografii muzycznej, najistotniejsze znaczenie mają studia dotyczące muzyki kościoła portugalskiego i obrządku hiszpańskiego (zwłaszcza Essai sur la musique religieuse portugaise au moyen-âge), form dramatu liturgicznego i oficjów rymowanych (m.in. artykuły o rękopisie 201 z Bibliothèque Municipale w Orleanie, o Cantus Sibyllae czy oficjum Gaude mater ecclesia) oraz francuskiej notacji neumatycznej (w szczególności dysertacja La notation musicale neumatique…). W publikacjach tych główny nacisk położony jest na analizę materiałów źródłowych, prezentowanych niejednokrotnie po raz pierwszy, na wnikliwe badanie pojedynczych dokumentów, nie rozpatrywanych jednak nigdy w izolacji, ale traktowanych zawsze w powiązaniu z zespołem innych odpowiednio dobranych rękopisów. Analiza taka, polegająca przede wszystkim na porównywaniu różnych odmian notacji i rozmaitych wersji tych samych kompozycji, pozwala określić swoiste cechy poszczególnych zabytków oraz wyodrębnić grupy źródeł o właściwościach pokrewnych, a ponadto daje możliwość ustalenia proweniencji rękopisów i wykrycia zależności między średniowiecznymi centrami muzycznymi.
Literatura: J. Chailley Solange Corbin de Mangoux, „Revue de Musicologie” LIX, 1973; D. Patier, G. Le Vot, M. Gallais Solange Corbin de Mangoux, „Cahiers de civilisation médiévale” XVII, 1974 (zawiera bibliografię prac Corbin de Mangoux).
Essai sur la musique religieuse portugaise au moyen-âge (1100–1385), Paryż 1944 (praca dyplomowa) oraz w «Collection portugaise» VIII, Paryż 1952
La déposition liturgique du Christ au Vendredi Saint. Sa place dans 1’histoire des rites et du théâtre religieux, Paryż 1957 (dysertacja, Sorbona) oraz w «Collection portugaise» XII, Paryż 1960
La notation musicale neumatique dans les quatre provinces lyonnaises: Lyon, Rouen, Tours et Sens, Paryż 1957 (dysertacja, Sorbona)
L’Église à la conquête de sa musique, Paryż 1960
artykuły:
Les livres liturgiques d’Aveiro, „Arquivo do Distrito de Aveiro” VIII, 1942
Notes sur le sèjour et le mariage d’Alphonse III de Portugal à la Cour de France, „Bulletin des études portugaises” X, 1945
Une survivance de l’art polyphonique du XVIIe siècle. L’École portugaise, w: La musique des origines à nos jours, red. N. Dufourcq, Paryż 1946
Fêtes portugaises: commémoration de la victoire chrétienne de 1340 (Rio Salado), „Bulletin hispanique” LXIX, 1947
Les offices de la Ste Face, „Bulletin des études portugaises” XI, 1947
L’office portugais de la „Sepultura Christi”, „Revue de Musicologie” XXVI, 1947
L’office en vers „Gaude mater ecclesia ”pour la Conception de la Vierge, w księdze kongresowej muzyki religijnej Rzym 1950, Tournai 1952
Les textes musicaux de l’„Auto da Alma”, w księdze pamiątkowej L. Halphena, Paryż 1951
Le „Cantus Sibyllae”, origine et premiers textes, „Revue de Musicologie” XXXI, 1952
Les notations neumatiques en France à 1’époque carolingienne, „Revue d’histoire de 1’église de France” XXXVIII, 1952
Une parodie du Sanctus, „Romania” LXXIII, 1952
Le Manuscrit 201 d’Orléans, drames liturgiques dits de Fleury, „Romania” LXXIV, 1953
Le fond manuscrit de Cadouin, „Bulletin de la Société historique et archéologiques du Périgord” LXXXI, 1954
Valeur et sens de la notation alphabétique à Jumièges et en Normandie, w: Jumièges. Congrès scientifique du XIIIe centenaire. Rouen 10–12 juin 1954, Rouen 1955
Les représentations de neumes dans les livres peints au IXe siècle, „Études grégoriennes” I, 1954
Comment on chantait les classiques latins au moyen âge, w księdze pamiątkowej P.-M. Massona, Paryż 1955
La cantillation des rituels chrétiens, „Revue de Musicologie” XLVII, 1961
Note sur 1’ornementation dans le plain-chant grégorien, w księdze kongresowej, Nowy Jork 1961
„Musica” spéculative et „Cantus” pratique. Le rôle de St-Augustin dans la transmission des sciences musicales, „Cahiers de civilisation médiévale” V, 1962
Note sur la polyphonie du manuscrit Paris, Bibliothèque Nationale lat. 10581 oraz Der „Einheitrythmus” im religiösen Gesang des Nahen Ostens, w księdze kongresowej, Salzburg 1964
Le chant grégorien, w: La musique, les hommes, les instruments, les oeuvres, red. N. Dufourcq, Paryż 1965
Miracula beatae Mariae semper virginis, „Cahiers de civilisation médiévale” X, 1967
La musique au siècle de St-Louis, w: Le siècle de St-Louis, red. R. Pernoud, Paryż 1970
La musique des troubadours, w: Nouvelle anthologie de la lyrique occitane du moyen âge, red. P. Bec, Awinion 1970
Grundlagen der ersten Entwicklung der christlichen Kultmusik, w: Geschichte der katholischen Kirchenmusik, red. K.G. Fellerer, Kassel 1972
L’apparition du lyrisme dans la monodie médiévale: le chant grégorien, „Studi musicali” II, 1973
Un jeu liturgique d’Hérode: manuscrit Paris, Bibliothèque Mazarine, 1712 (1316), „Mittellateinisches Jahrbuch” VIII, 1973
The Early Christian Period. Gregorian Chant, Liturgical Drama, Hymns, w: A History of Western Music, t. 1, Music from the Middle Ages to the Renaissance, red. F.W. Sternfeld, Londyn 1973
The Neumes of the Martianus Capella Manuscripts, w: księdze pamiątkowej J. Westrupa, Oksford 1975
liczne artykuły w encyklopediach muzycznych
redakcja:
Répertoire de manuscrits médiévaux contenant des notations musicales, 3 t., Paryż 1965–74
