Cocciola, Giovanni Battista

Cocciola [kˊ oczcziola] Giovanni Battista, *2. połowa XVI w. Vercelli (Piemont), †po 1625, włoski kompozytor. Przybył do Rzeczpospolitej prawdopodobnie już w roku 1598 i zatrudnił się jako śpiewak-alt w kapeli króla Zygmunta III Wazy. Przed 1606 trafił na służbę do biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego. Przed rokiem 1613 wydał dwa zbiory: w Gdańsku – canzonetty, a w Wenecji – mszę i motety na dwa chóry. Być może starał się o zatrudnienie w kapeli arcyksięcia Ferdynanda w Grazu, skoro kompozycja Coccioli znalazła się w antologii Parnassus musicus Ferdinandaeus. Najpóźniej w roku 1621 został kapelmistrzem na dworze Lwa Sapiehy, kanclerza Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1589–1623. Wydał wówczas kolekcję motetów na 5 głosów, a następnie – zbiór motetów koncertujących, które ukazały się w dwóch edycjach z 1621 i 1625 roku (druga już po tym, jak Sapieha awansował na urząd hetmana wielkiego litewskiego). W Tabulaturze pelplińskiej z lat ok. 1620–1640 zapisanych zostało 30 jego utworów, odzwierciedlających język muzyczny kompozytora: 8 biciniów, 7 triciniów, 14 motetów 2-chórowych na 8 głosów; najprawdopodobniej są to transkrypcje z wydanych, a obecnie zaginionych zbiorów tego autora.  Z perspektywy historii muzyki polskiej najistotniejsze w dorobku Coccioli są jego małogłosowe utwory religijne, które łączą w sobie cechy późnorenesansowej polifonii (typu bicinium lub tricinium) z obsadą typową dla w pełni rozwiniętego koncertu kościelnego.

Literatura: A. Osostowicz-Sutkowska G. B. Cocciola e l’intavolatura di Pelplin, „Rivista Italiana di Musicologia” 5, 1970; I. Bieńkowska Ukształtowania drobnoodcinkowe w małogłosowych kompozycjach religijnych, G.B. Coccioli, w: Complexus effectuum musicologiae studia Miroslao Perz septuagenario dedicata, red. T. Jeż, Kraków 2003; The Polychoral Works of G. B. Cocciola from the Pelplin Tabulature within the Context of the Stylistic Changes of the Epoch, w: Musica Baltica, Im Umkreis des Wandels – von den cori spezzati zum konzertierenden Stil, red. J. Krassowski i in., Gdańsk 2004; Religious Works of G.B. Cocciola (16th/17th Century): The Topography of Sources, w: Musical Culture of the Bohemian Lands and Central Europe before 1620, red. L. Hlávková and J.K. Kroupa, Praga 2011; P. Barbieri Music-selling in seventeenth-century Rome: Three new inventories from Franzini’s bookshops 1621, 1633, 1686, „Recercare” 2011 nr 1–2; B. Przybyszewska-Jarmińska Muzyczne kontakty dworów polskich Wazów i austriackich Habsburgów w świetle dawniejszych i nowszych badań, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L, Artes”, 2011 nr 1; I. Bieńkowska Concerti Ecclesiastici by G.B. Cocciola in the Light of the Seconda Prattica, 2014, artykuł na: docplayer.pl; A. Patalas G.B. Cocciola’s Activity in the Polish-Lithuanian Commonwealth and his concerto „Ave mundi spes Maria” from the „Parnassus Musicus Ferdinandaeus”, „De musica disserenda” 2017 nr 1–2; B. Przybyszewska-Jarmińska Music-related contacts between the courts of the Polish king and the archdukes of Inner Austria and the dissemination of musica moderna in Central and East-Central Europe, „De musica disserenda” 2017 nr 1–2; M. Szelest Sancte Simon magno mundi: nowo zidentyfikowany motet G.B. Coccioli, „Muzyka” 2018 nr 3; A. Patalas Inventory of music print from the bookshop of Franz Jakob Mertzenich (Kraków 1613), „Musica Iagellonica” 2021.