Chyrzyński Marcel, *26 XI 1971 Częstochowa, polski kompozytor. W latach 1990–95 studiował w Akademii Muzycznej w Krakowie – kompozycję u M. Stachowskiego, instrumentację u K. Pendereckiego oraz muzykę komputerową u M. Chołoniewskiego i stypendystów fundacji Fulbrighta: R. Boulangera, C. McTee i R. Oaksa. Warsztat twórczy doskonalił podczas kursów kompozytorskich w Polsce i za granicą pod kierunkiem m.in.: S. Bussottiego, C. Lefebvre’a, J. Yuasy, B. Schaeffera, L. Zielińskiej oraz H. Kulenty. Od 1999 prowadzi klasę kompozycji i instrumentacji w Akademii Muzycznej w Krakowie. Utwory Chyrzyńskiego prezentowane były podczas wielu festiwali, m.in.: Śląskich Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach (1994, 2000), Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich (1995–99), Warszawskiej Jesieni (1996), Internationale Studienwoche für zeitgenössische Musik w Hamburgu (1995) oraz Florida International University Music Festival w Miami (2000), a także na koncercie muzyki polskiej i australijskiej w Sydney (1998) oraz na międzynarodowych targach Midem Classique 2000 w Cannes. Jest laureatem wielu konkursów, m.in. w 1994 otrzymał I nagrodę w III Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim im. A. Didura w Sanoku, w 1997 I nagrodę w Konkursie Młodych Kompozytorów im. T. Bairda w Warszawie, w 1996 – wyróżnienie w Konkursie Kompozytorskim Programu II PR w Warszawie (za Piece for Orchestra).
Chyrzyński, czerpiąc z arsenału rozmaitych środków typowych dla stylistyki postmodernizmu, jak cytat, pseudocytat, stylizacja, gra konwencjami, a w polistylistycznych odwołaniach sięgając do jazzu i alternatywnych nurtów kultury masowej (techno, acid jazz, jungle i in.), zachowuje w swoich utworach stylistyczną odrębność i koherencję formy. Obok tradycyjnego instrumentarium wykorzystuje najnowsze techniki komputerowe, przetworzenia dźwięku, syntezatory. Kompozycje instrumentalne Chyrzyńskiego szczególnie często eksponują brzmieniowe, harmoniczne i ekspresyjne walory klarnetu. Wyraźnie indywidualny rys obecny jest w utworach z 2. połowy lat 90. Charakteryzuje je spowolniony w czasie przebieg, wielowymiarowa, ale spójna narracja, przemyślana dramaturgia, a także szczególny typ ekspresji, ewokujący tajemniczość i stłumioną emocjonalność.
Miniatura na klarnet solo, 1988
3 preludia na klarnet i fortepian, 1990
Extended Perception of Echo na orkiestrę smyczkową, 1992
Pamiętam… na sopran i kwartet smyczkowy, 1992
Haiku na głos, klarnet/EWI (Electronic Wind Instrument), przetworzenia i komputer, 1993
La musique d’adieu na orkiestrę smyczkową, 1993
3 dialogi na obój i fagot, 1994
Coś tam underground na trąbkę, altówkę, kontrabas, perkusję i komputer, 1994
Cztery liryki miłosne na baryton i fortepian, 1994
Quasi Kwazi I na klarnet solo, 1994
ABC des Esefisg na wiolonczelę, puzon, harfę, fortepian i perkusję, 1995
Piece for Orchestra, 1995
In C na klarnet, altówkę/wiolonczelę i fortepian, 1996
Psalm 88 na chór mieszany a cappella, 1996
Überraschung Cfaj na klarnet, przetworzenia, 2 syntezatory i komputer, 1996
Ferragosto na trąbkę, fortepian i perkusję, 1997
…similes esse bestiis na chór mieszany a cappella, 1997
Quasi Kwazi II na klarnet solo, 1997
Quasi Kwazi III na klarnet solo, 1998
Screensaver na trąbkę i perkusję, 1999
Chamber Concerto 2000 na klarnet i orkiestrę smyczkową, 2000
Concerto 2000 na klarnet i orkiestrę, 2000
ForMS… na wiolonczelę solo, 2001
Reflection no. 1 na kwartet smyczkowy, 2003, zamówiony przez Kwartet smyczkowy „Amar Corde”, prawyk. Sztokholm 21 VIII 2003, wyk. „Amar Corde” w składzie: Barbara Stuhr (I skrzypce), Bogusława Ziegelheim (II skrzypce), Beata Płoska (altówka), Agata Sanchez-Martos (wiolonczela); wyd. Kraków 2006 PWM
Reflection no. 2 na klawesyn solo, 2005, prawyk. Kraków 3 III 2005, wyk. M. Chmielowska; wyd. Kraków 2010 PWM
Ukiyo-e na orkiestrę smyczkową, 2012, wyd. Kraków 2018 PWM
Dance of Death na klarnet i fortepian, 2013, prawyk. Mexico City 23 IX 2013, wyk. Maciej Bosak (klarnet) i Laura Elizabeth Hauer (fortepian); prawyk, polskie Lublin 22 V 2014, wyk. SoundArtDuo w składzie: Barbara Borowicz (klarnet) i Anna Miernik (fortepian); wyd. Kraków 2014 PWM
Psalm 23 (Dominus Regit Me) na chór mieszany a cappella, 2013, prawyk. Warszawa 21 IV 2014, wyk. Chór Polskiego Radia, dyryg. W. Siedlik, wyd. Kraków 2016 PWM
Kolędy w łatwym układzie na fortepian, wyd. Kraków 2014
Death in Venice na klarnet, wiolonczelę i fortepian, 2017, prawyk. Los Angeles 15 X 2017, wyk. Andrew Leonard (klarnet), Jan Kalinowski (wiolonczela), Marek Szlezer (fortepian); wyd. Kraków 2017 PWM
Haiku no. 3 na flet, 2018, prawyk. Kraków 6 IX 2019, wyd. Kraków 2020 PWM
Mojave na klarnet, wiolonczelę, perkusję i fortepian, 2019, prawyk. Los Angeles 26 III 2022, wyk. Espen Nystog Aas (klarnet), Jan Kalinowski (wiolonczela), Zoe Beyler (perkusja), Marek Szlezer (fortepian), wyd. Kraków 2022 PWM
Reflection no. 8 na fortepian, 2021, zam. i dedyk. I. Lisiecki, prawyk. Japonia 25 VII 2021, wyk. I. Lisiecki (fortepian), wyd. Kraków 2023 PWM
