Binder, Christlieb Siegmund

Binder Christlieb Siegmund, ochrzcz. 29 VII 1723 Drezno, †1 I 1789 Drezno, niemiecki kompozytor, klawesynista, organista i pantaleonista (początkowo nazwa pantaleon oznaczała udoskonalone cymbały, w latach 1730–1800 wiele instrumentów klawiszowych nazywano: pantaleon, pandalong, pandaleon lub pantalon-clavier). Kształcił się u P. Hebenstreita, w 1751 wstąpił do kapeli króla polskiego Augusta III w Dreźnie, w 1764 został tam organistą katolickiego Hofkirche. Binder komponował wyłącznie muzykę instrumentalną, z jednej strony sięgał jeszcze do korzeni barokowych, z drugiej, prezentował już elementy klasyczne. Z epoki baroku przejął formę suitową, formę fugi, nawiązywanie do preludium niemenzurowanego, uwertury francuskiej, koncertu barokowego oraz stylizację tańców. Stosował również fakturę polifoniczną lub polifonizującą oraz techniki kontrapunktyczne. Nawiązując do stylów galant, empfindsamer Stil, Sturm und Drang oraz klasycznego zaadaptował formę zbliżoną do sonatowej lub sonatową, stosował okresowość, pracę tematyczną oraz fakturę homofoniczną podkreślaną niejednokrotnie basem Albertiego. Wykorzystywał także kunsztowne figuracje, bogatą ornamentykę, zaskakujące zmiany harmoniczne, faktury, rodzaju ruchu, tempa, rejestrów i charakteru oraz śpiewną melodykę i szeroki ambitus instrumentu.

Był jednym z ważniejszych prekursorów nowej estetyki muzycznej, która narodziła się w XVIII w. i doprowadziła do utrwalenia się stylu klasycznego. Najcenniejsza jest jego twórczość klawesynowa, dostrzegalne są w niej wpływy C.Ph.E. Bacha i J.A. Hassego. R. Engländer uznał, że: Binder miał w drezdeńskim kręgu taką pozycję, jaką Phil. Em. Bach w Berlinie.

Literatura: P. Tkaczyk Stylistyczna różnorodność w twórczości Christlieba Siegmunda Bindera na przykładzie zbioru Sonat Klawesynowych op. 1 – między barokiem a klasycyzmem, Kraków 2017.