Edison [‘edysn] Thomas Alva, *11 II 1847 Milan (Ohio), †18 X 1931 West Orange (New Jersey), amerykański wynalazca. Spośród jego ponad 1000 wynalazków z różnych dziedzin dla rozwoju muzyki szczególne znaczenie miał fonograf (1877), pierwsze urządzenie do mechanicznego utrwalania i odtwarzania dźwięku. Fonograf, stopniowo ulepszany przez Edisona, pozwalał na utrwalenie na walcu pokrytym cynfolią, później woskiem, a od 1912 celuloidem, do 4 minut muzyki zapisanej w postaci spiralnego rowka o zmiennej głębokości. Fonograf ten rozpowszechnił się na całym świecie i np. w 1904 jedna tylko francuska firma E. Pathé miała w katalogu 12.000 tytułów i produkowała dziennie 50.000 walców fonograficznych. Po 1914 fonograf stopniowo został wyparty przez gramofon Edisona Berlinera. Edison skonstruował również fonograf płytowy i próbował wprowadzić (1927) pierwsze płyty długogrające.
Literatura: W. Bruch Von der Tonwalze zur Bildplatte, Monachium 1979; W.L. Welch From Tin Foil to Stereo, Indianapolis 1976.
