Cummings [k’amyŋz] William Hayman, *22 VIII 1831 Sidbury (Devonshire), †6 VI 1915 Londyn, angielski śpiewak (tenor), pedagog, kompozytor, organizator życia muzycznego, pisarz i antykwariusz muzyczny. Przed 1838 śpiewał w chórze chłopięcym katedry św. Pawła w Londynie, następnie w Temple Church, gdzie uczył się muzyki u organisty E.J. Hopkinsa i gdzie w 1847 uczestniczył w londyńskim prawykonaniu Eliasza F. Mendelssohna pod dyrekcją kompozytora. W tym samym roku został organistą Waltham Abbey, następnie działał jako śpiewak w Temple Church, Royal Chappel, oraz na wielu angielskich festiwalach; odbył też tournées po USA, m.in. w 1871. Zarazem już ok. 1850 rozpoczął kompletowanie kolekcji muzykaliów. Ustąpiwszy ok. 1880 z estrady, poświęcił się Cummings pracy organizacyjnej i pedagogicznej; w latach 1879–96 był profesorem śpiewu Royal Academy of Music i innych londyńskich szkół muzycznych, od 1882 do 1885 chórmistrzem, a od 1885 do 1888 dyrygentem Sacred Harmonie Society. W latach 1896–1910 był jednym z dyrektorów Guidhall School of Music. Należał również do założycieli Musical Association i Purcell Society, ujawniając wielki talent organizacyjny; również Incorporated Society of Musicians, Philharmonic Society i Royal Society of Musie przez wiele lat powierzały mu swe interesy. Jednocześnie od 1884 był członkiem Society of Antiquaries. W 1900 otrzymał godność doktora honoris causa Trinity College w Dublinie.
W latach 1860–80 Cummings uważany był za jednego z najlepszych tenorów angielskich; sławę zyskał zwłaszcza w repertuarze oratoryjnym i kantatowym (A.S. Sullivan dedykował mu kantatę Kenilworth). W późniejszych latach ceniony był główne jako autor szeregu monografii i rozpraw z zakresu dziejów muzyki angielskiej, tyczących zarówno życia muzycznego, działalności instytucji muzycznych, jak i szczegółowych problemów wykonawstwa muzyki dawnej. Prace te oparte były na badaniach źródłowych, dla których bazę stanowiła olbrzymia muzyczna biblioteka Cummingsa, zawierająca m.in. szereg cennych autografów (listy, manuskrypty); zbiór ten liczący blisko 4500 pozycji uległ rozproszeniu krótko po śmierci właściciela. Kompozycje Cummingsa (kantata The Fairy Ring 1873, pieśni, glees, anthemy i in.), świadczą o fascynacji muzyką Mendelssohna i mają marginesowe znaczenie.
Literatura: Mr William Hayman Cummings, „Musical Times” XXXIX, 1898; Catalogue of the Famous Musical Library… of the late William Hayman Cummings, Londyn 1917; Catalogue of the William Hayman Cummings Collection in the Nanki Music Library, Tokio 1925, przedr. 1977–78; A.H. King Some British Collectors of Music c. 1600–1690, Cambridge 1963.
The Rudiments of Music, Londyn 1877
Purcell, Londyn 1881, 2. wyd. 1911
Biographical Dictionary of Musicians, Londyn 1892, wersja zrewidowana przez W. McNaughta pt. Dictionary of Musicians, Londyn 1934
God Save the King. The Origin and History of the Music and Words of the National Anthem, Londyn 1902
Handel, Londyn 1904
Dr Ame and „Rule Britannia ”, Londyn 1912
artykuły:
On the Formation of a National Musical Library, „Proceedings of the Musical Association” IV, 1877–78
Music Printing, „Proceedings of the Musical Association” XI, 1884–85
Some observations on Music in London in 1791 and 1891, „Proceedings of the Musical Association” XVII, 1890–91
The Art of Clavier Playing. Past and Present, „Proceedings of the Musical Association” XX, 1893–94
Music during the Queens Reign, „Proceedings of the Musical Association” XXIII, 1896–97
Organ Accompaniments in England in the Sixteenth and Seoenteenth Centuries, „Proceedings of the Musical Association” XXVI, 1899–1900
Dr John Blow, „Proceedings of the Musical Association” XXXV, 1908–09
Matthew Locke. Composer for the Church and Theatre, „International Musical Society Congress Report” IV, Londyn 1909
The Lord Chamberlain and Opera in London 1700 to 1741, „Proceedings of the Musical Association” XL, 1913-14
Handel. The Duke of Chandos and the Harmonious Blacksmith, „Musical News” 1915
wydania:
wydania dzieł H. Purcella w The Works of Henry Purcell, Londyn 1878–1965: The Yorkshire Feast Song, t. 1, 1878; Dido and Aeneas, t. 3, 1889; Duke of Gloucesters Birthday Ode, t. 4, 1891.