Hedley, Arthur

Hedley [h´edly] Arthur, *12 XI 1905 Shiremoor (koło Newcastle upon Tyne), †8 XI 1969 Birmingham, angielski chopinograf i kolekcjoner. Gry na fortepianie uczył się w Newcastle u W.G. Whittakera, a później u A. Cortota w Paryżu. W latach 1923–27 studiował romanistykę na uniwersytecie w Durham i w Paryżu, a następnie, aż do przejścia na emeryturę (1959), był nauczycielem języka francuskiego w szkołach w Birmingham i w Londynie. Mimo iż zawodowo nie był związany z muzyką, całe życie poświęcił Chopinowi. Opublikował wiele artykułów i monografię o Chopinie, wygłaszał także odczyty. Stworzył jedną z najbardziej różnorodnych i bogatych kolekcji chopinowskich, gromadząc przez 30 lat (1936–66) autografy i inne pamiątki. W 1963 Hedley sprzedał i ofiarował Towarzystwu im. F. Chopina w Warszawie autografy czterech listów Chopina oraz kopie jego utworów. Pół roku przed śmiercią sprzedał znaczną część swej kolekcji Anne Marie Boutroux de Ferra (†1986). Kolekcja przechowywana jest w Museo de Chopin w Valldemosie. Hedley wielokrotnie podróżował do Francji i Polski. Był członkiem honorowym Towarzystwa im. F. Chopina w Warszawie, a w latach 1949, 1960, 1965 – wiceprzewodniczącym jury międzynarodowych konkursów pianistycznych im. F. Chopina. W 1960 uczestniczył w Warszawie w I Międzynarodowym Kongresie Muzykologicznym poświęconym twórczości Chopina. Wielki przyjaciel Polski i Polaków, został w 1949 odznaczony za swą działalność Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Hedley koncentrował się przede wszystkim na zagadnieniach biograficznych oraz na faktach związanych ze źródłami chopinowskimi. Najważniejszą pozycję w jego spuściźnie stanowi monografia o Chopinie, która przyniosła Hedleyowi międzynarodowy rozgłos. Oparta na szerokiej literaturze przedmiotu, w tym również polskiej, a także na szerokiej podstawie źródłowej, wnosi wiele nowych szczegółów do biografii kompozytora oraz daje nowe spojrzenie na niektóre fakty. Omówienie twórczości ograniczone jest do dość pobieżnego opisu kolejnych utworów, przy czym Hedley odcina się zdecydowanie od treściowej interpretacji dzieł Chopina, tak powszechnej we wcześniejszych monografiach kompozytora. Akcentuje również za Z. Jachimeckim znaczenie Sonaty op. 65 i zarysowującą się pod koniec życia Chopina zmianę stylu, co zostało szerzej rozwinięte później przez innych badaczy. Hedley był zdecydowanym rzecznikiem poglądu o nieautentyczności listów Chopina do Delfiny Potockiej; ogłosił na ten temat szereg artykułów, polemizując z M. Glińskim (m.in. w „Ruchu Muzycznym” 1959 nr 2, 1968 nr 6).

Literatura: Z. Mycielski U profesora Hedleya, „Ruch Muzyczny” 1959 nr 8; K. Kobylańska Moje ostatnie spotkanie z Arturem Hedleyem, „Ruch Muzyczny” 1970 nr 2; A. Harasowski Wspomnienie o Arturze Hedleyu, „Ruch Muzyczny” 1970 nr 19; A. Harasowski Arthur Hedley, 1905-1969, „Music and Musicians” 1970, vol. 18 nr 7; H. Wróblewska-Straus Kolekcje chopinowskie, Warszawa 1985; Chopin. A Selection, red. J. Vallier, Oksford 1986 (zawiera rekonstrukcję Mazurka f-moll op. 68 nr 4 wykonana przez Hedleya)