Slezak Leo, *18 VIII 1873 Mährisch-Schönberg (obecnie Šumperk, Morawy), †1 VI 1946 Rottach-Egern (Bawaria), austriacki śpiewak (tenor) czeskiego pochodzenia. Wcześnie ujawnił talent wokalny; kształcił się pod kierunkiem A. Robinsona w Brnie. Po obiecującym debiucie tamże w tytułowej roli w Lohengrinie Wagnera (17 III 1896) śpiewał przez rok w Hofoper w Berlinie, a w 1899 zaangażowany został do opery we Wrocławiu, gdzie odniósł liczne sukcesy i poznał wiedeńską aktorkę Elsę Wertheim, którą wkrótce poślubił. W 1900 i w 1909 występował w Covent Garden. W 1901 G. Mahler zaangażował Slezaka do Wiener Hofoper (potem Staatsoper); po triumfie w roli Arnolda w Wilhelmie Tellu Rossiniego przedłużono mu kontrakt na następne sezony (do 1912, lat 1917–27 i 1933). Dalsze studia u J. Reszkego w Paryżu (1907–08) doprowadziły sztukę Slezaka do pełnego mistrzostwa. Obdarzony wspaniałą postawą oraz talentem aktorskim, Slezak pozostał do poł. lat 20. jednym z najwybitniejszych odtwórców tenorowych ról romantyczno-dramatycznych m.in. w dziełach Wagnera, jak też Otella w operze Verdiego, Hermana w Damie pikowej Czajkowskiego oraz Raula w Hugonotach Meyerbeera. Oprócz czołowych scen europejskich występował w latach 1909–13 z powodzeniem w Metropolitan Opera House, dzieląc sławę z E. Carusem. Operową karierę zamknął rolą Cania w Pajacach Leoncavalla na scenie Wiener Staatsoper (26 IX 1933); później wykonywał repertuar pieśniarski. Wystąpił również w licznych filmach, przeważnie w rolach komicznych. Obdarzony niepospolitym zmysłem humoru, liczne epizody ze swej kariery opisał w pełnych swady wspomnieniach. W latach 1901–28 dokonał licznych nagrań płytowych dla firm G & T, Zonophone, Columbia, Odeon, HMV, Polydor i innych.
Karierę sceniczną, głównie w repertuarze operetkowym, rozwinęli także: córka Slezaka, Margarete (1901–1953), sopran, związana m.in. w latach 1935–44 ze Städtische Oper w Berlinie oraz syn Walter (1902–83), bas-baryton, który od 1930 występował w Nowym Jorku w musicalach i operetkach, m.in. jako Kalman Żupan w Baronie cygańskim J. Straussa na scenie Metropolitan Opera House (1939).
Literatura: L. Klingenberger Leo Slezak, Wiedeń 1910; wspomnienia: Leo Slezak. Meine sämtliche Werke, Der Wortbruch i Der Rückfall, Berlin 1922, 1928, 1930 oraz Mein Lebensmärchen, Monachium 1948, M. Slezak Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm, Monachium 1958, W. Slezak What Time’s the Next Swan?, Nowy Jork 1962, wyd. niem. pt. Wann geht der nächste Schwan?, Monachium 1970, 3. wyd. 1972; Mein lieber Bub. Briefe eines besorgten Vaters, wyd. W. Slezak, Monachium 1966.
